گالوانیزاسیون چیست ؟
قبل از اینکه از اهمیت گالوانیزه کردن لوله ها برایتان بگوییم ابتدا بهتر است تعریفی از گالوانیزاسیون کردن ارائه دهیم. در واقع فرآیند گالوانیزاسیون که معمولا بر روی سطوح آهنی یا فولادی صورت می پذیرد نوعی پوشش محافظ از جنس روی است که بر روی این سطوح قرار گرفته تا از آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی محافظت کند.
فرآیند گالوانیزاسیون یا گالوانیزه کردن برای لوله ها یا سطوح فلزی که در مجاورت مواد خورنده یا آب قرار دارند و امکان زنگ زدن آنها وجود دارد، بسیار کاربردی و با اهمیت است. علاوه بر این لوله ها و سطوح فلزی گالوانیزاسیون شده از هزینه های نگهداری پایین تری برخوردار هستند که این موضوع به واسطه ویژگی های خاصی است که طی فرآیند گالوانیزاسیون به دست می آید.
این در حالی است که تا پیش از این برای محافظت از لوله ها و سطوح فلزی در برابر خوردگی و زنگ زدگی از رنگ و پوشش پلاستیکی و نظایر آن استفاده می شد که البته امروز نیز همچنان این تولیدات وجود دارند که در صورت آسیب دیدن سطوح رنگ شده یا پوشش پلاستیکی از همان قسمت دچار خوردگی و زنگ زدگی می شوند.
اهمیت گالوانیزاسیون (گالوانیزه کردن لوله ها)
پوشش روی که در فرآیند گالوانیزاسیون بر روی لوله فولادی یا سطوح فلزی قرار می گیرد بسیار پایدار بوده و مشکلات خوردگی و زنگ زدگی را در کوتاه مدت ندارد و برای سال های طولانی، لوله فولادی یا سطوح فلزی را در برابر خوردگی و زنگ زدگی محافظت می کند. این محافظت توسط کاتد قرار دادن سطح لوله یا سطوح فلزی در یک سلول الکتروشیمیایی از طریق اتصال روی به فولاد ایجاد گشته و نوعی محافظت کاتدی محسوب می گردد.
در واقع پوشش گالوانیزه علاوه بر اینکه هزینه نگهداری طولانی مدت کمتری دارد و عمر بیشتری می کند، ارزان تر از سایر پوشش های ضد زنگ نیز می باشد. همچنین استحکام بالا در برابر آسیب های فیزیکی و تحت محافظت قرار دادن قسمت هایی از فولاد که در فرآیند استفاده در شرایط آسیب دیدن قرار دارند باعث گشته تا لوله ها یا سطوح فلزی که از فرآیند گالوانیزاسیون بهره برده اند، به یک پوشش محافظ بی رقیب تبدیل شوند.
این مقاله را هم بخوانید : عمر مفید لوله های گالوانیزه چند سال است ؟
تحت پوشش قرار دادن لوله یا سطوح فلزی به روش گالوانیزاسیون بدین صورت است که تمام سطوح فلز مورد نظر اعم از لوله یا سطوح فلزی دیگر در روی مذاب غوطه ور می شود تا این پوشش سطوح داخلی و خارجی آنها را بپوشاند.
معمولا از فرآیند گالوانیزاسیون برای تولید ورق گالوانیزه و لوله های گالوانیزه استفاده می گردد که بیشترین کاربرد را دارند. از ورق های گالوانیزه برای تولید آبگرمکن، یخچال، کولر، خودرو و… و از لوله های گالوانیزه که به دو شکل لوله های گالوانیزه آهنی و لوله های گالوانیزه فولادی تولید می گردند برای صنایع آب، صنایع کشاورزی، دکل های مخابراتی کابل برق، حصارکشی و… استفاده می گردد.
البته لوله های گالوانیزه از ورق های گالوانیزه ساخته می شوند که به لحاظ خصوصیات و ویژگی های کاربردی فرآیند گالوانیزاسیون با هم تفاوتی ندارند. با اینحال می توان مهمترین اهمیت گالوانیزه کردن لوله ها و سطوح فلزی را در محافظت طولانی از آنها در برابر فرآیند خوردگی و زنگ زدگی دانست که برای بسیاری از صنایع و بخش های مختلف مزیت بزرگی محسوب می گردد.
انواع گالوانیزاسیون لوله ها
از انواع گالوانیزاسیون یا گالوانیزه کردن لوله ها میتوان به دو نوع آن گالوانیزه گرم و گالوانیزه سرد اشاره کرد که نوع گرم آن متداول تر و قدیمی تر از گالوانیزه سرد است در ادامه به شرح کامل آنها میپردازیم :
- گالوانیزاسیون گرم : در این روش گالوانیزاسیون ، فرآیند گالوانیزه کردن در مخزن روی مذاب با دمای 460 درجه سانتی گراد به صورت غوطه وری لوله های فولادی انجام می شود.به این شکل که ابتدا مخزن روی مذاب را به دمای تغریبی 460 درجه سانتی گراد میرسانند و پس از آن لوله فولادی را درون آن قرار میدهند. واکنش های شیمیایی بین لوله های فولادی و روی با غوطه ور شدن در مخزن روی مذاب شروع و چندین لایه مرکب از آهن و روی را تشکیل میدهند، پس از خارج کردن لوله های فولادی از مخزن روی مذاب در اثر واکنش لایه روی با اکسیژن و کربن یک پوشش آلیاژی محافظ با ضخامت بین 100 تا 130 میکرون به رنگ مات و کدر و سطح صاف و مقاوم در برابر خوردگی و زنگ زدگی و سایش بر روی لوله های فولادی ایجاد میگردد .
- گالوانیزاسیون سرد یا الکترولیز: در روش گالوانیزاسیون سرد یا الکترولیز محلول نمک روی و آب با محلول اسیدی (الکترولیت) با ضخامت تغریبی 25 میکرون بر روی لوله های فولادی اسپری میشوند. لوله های فولادی گالوانیزاسیون سرد یا الکترولیز شده دارای ظاهری براق و یکنواخت تر نسبت به روش گالوانیزه گرم هستند .با توجه به ضخامت کم لایه رویین این روش گالوانیزه از آن بیشتر برای لوله های فولادی با ضخامت کم استفاده میشود .
