آهن اسفنجی
آهن اسفنجی که گاهی آن را آهن احیای مستقیم (DRI-(Direct Reduced Iron نیز می‌نامند، از واکنش احیای مستقیم گندله‌های سنگ آهن به کمک گاز احیاکننده و یا زغال سنگ به دست می‌آید و عیار آن به طور معمول بین ۸۴ تا ۹۵ درصد است.
بیشترین استفاده و کاربرد آهن اسفنجی در تولید آهن و فولاد است. در واقع آهن اسفنجی به همراه آهن قراضه و ضایعات آهنی و فولادی، دو ماده اولیه ارزشمند برای صنایع و کارخانه‌های تولید فولاد هستند.
در ادامه قصد داریم نگاهی جامع به میزان صادرات و واردات آهن اسفنجی بیاندازیم؛ با ما همراه باشید.
آمار صادرات
طبق گفته کارشناسان انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران و آمار اعلامی توسط ایشان، در فروردین سال 1400 میزان صادرات آهن اسفنجی نسبت به فروردین سال گذشته یعتی فروردین ماه سال 1399، رشدی به میزان ۲۵۰حدود درصد داشت و به عبارت دیگر حدودا 3.5 برابر شده است.
طبق آمار اعلامی، در فروردین ماه سال ۱۳۹۹ میزان تقریبا ۲۰ هزار تن آهن اسفنجی تولید و صادر شده است این رقم در فروردین سال 1400 با افزایشی چشمگیر به حدود ۷۰ هزار تن رسیده است.
میزان صادرات کل محصولات فولادی در فروردین ماه سال 1400، حدود ۲۶۵ هزار تن بوده است که این مقدار، در مقایسه با فروردین ماه سال 1399، با افزایش تقریبا ۲۱۵ درصدی مواجه بوده است. میزان صادرات محصولات فولادی در فروردین ماه سال 1399، حدود ۸۴ هزار تن بوده است.
بخش بزرگی از این حجم از صادرات محصولات فولادی کشور را آهن اسفنجی تشکیل می‌دهد و در مجموع، انواع محصولات فولادی در فروردین 1400 نسبت به همین ماه در سال قبل، با رشد ۱۲۵ تا ۲۵۰ درصدی مواجه بودند.
در این میان، مجموع صادرات مقاطع طویل فولادی در فروردین 1400، به میزان ۲۳۸ هزار تن بوده است که در مقایسه با میزان ۷۲ هزار تن مقاطع طویل فلادی صادر شده در فروردین سال قبل، ۲۳۱ درصد رشد داشته است. مجموع میزان صادرات مقاطع تخت فولادی نیز در مدت ذکر شده، افزایش ۱۲۵ درصدی داشته است و از ۱۲ هزار تن به ۲۷ هزار تن رسیده است. میزان صادرات محصولاد فولاد میانی نیز در مدت زمانی مذکور، با 135 درصد افزایش، به میزان ۵۶۶ هزار تن رسیده است.
کشورهای مقصد صادرات
کشور ایران پس از کشور هند، دومین تولیدکننده این ماده اولیه به لحاظ بیشترین میزان حجم تولید سالانه در جهان است. با اینکه میزان فروش و مصرف آهن اسفنجی در بازار داخلی بسیار بالاست، این محصول به کشورهای مختلفی صادر می‌شود.
به دلیل نزدیکی کشور ترکیه، صادرات این کالا از ایران به این کشور با هزینه‌های جانبی و حمل و نقل کمتری برخوردار بوده و صادرات به این کشور مقرون به صرفه‌تر است، ترکیه هم‌اکنون مهم‌ترین مشتری این ماده اولیه برای ایران است.
صادرات آهن اسفنجی به کشورهای دیگری نظیر عراق، عمان، قطر، امارات، چین، اندونزی، گرجستان، هند، پاکستان و مالزی نیز انجام می‌شود. توسعه صادرات آهن اسفنجی ایران جایگاه خوبی داشته و چندین کشور جدی مقصد صادرات آهن اسفنجی و بریکت آهن ایران هستند.
آمار واردات
طبق آمار اعلامی از سوی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در فروردین 1400، میزان واردات آهن اسفنجی و فولاد میانی به کشور صفر بوده و هیچ وارداتی از این محصولات به کشور نداشتیم. بنابراین می‌توان گفت که در زمینه تولید آهن اسفنجی و فولاد میانی خودکفا هستیم.
در ماه نخست سال 1400، در مقایسه فروردین سال قبل، میزان واردات محصولات فولادی به کشور به غیر از مقاطع طویل فولادی، حداقل و این میزان برای فولاد میانی و آهن اسفنجی صفر بوده است. به طور کلی میزان واردات محصولات فولادی با افزایش ۱۰ درصدی در مدت زمان مذکور از ۴۸ هزار تن به ۵۳ هزار در ماه نخست سال 1400 رسیده است.
مجموع میزان واردات مقاطع تخت فولادی در فروردین ماه 1400 نسبت ماه نخست سال گذشته، با ۲۰۰ درصد افزایش از 2 هزار تن به 6 هزار تن رسیده و 3 برابر شده است. واردات مجموع مقاطع تخت فولادی نیز در این بازه زمانی، به میزان ۴۷ هزار تن بوده است که در مقایسه با ۴۶ هزار تن مقاطع تخت فولادی وارد شده در فروردین ماه سال 1399، رشد دو درصدی را تجربه کرده است.
گفتنی است با توجه به اینکه برنامه‌های فولاد طبق برنامه سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ برای رسیدن به ظرفیت ۵۵ میلیون تن فولاد خام طراحی شده است، توجه به نیاز کشور در زمینه تولید آهن اسفنجی بسیار مهم است و با اینکه به دلیل بی‌توجهی به این امر، در سال 1393 میزان واردات آهن اسفنجی با میزان صادرات آن برابر بود امسال و در سال 1400 در تولید آهن اسفنجی خودکفا هستیم.
